می گویند در کشورهای دیگر ازجمله در شرق آسیا وقتی مدیر یا مسئولی خطایی می کند یا تصمیم اشتباهی می گیرد دراولین گام «عذرخواهی» می کند .لابد این عذرخواهی در فرهنگ آن سرزمین جایگاه وکاربردی دارد وگرنه  کاری که کارکرد نداشته باشد ادامه نخواهد یافت .

بحث درباره فرهنگ اغیار نیست داریم درباره فرهنگ خودمان حرف می زنیم  فرهنگی که در گذر از سده ها وسالها در تار وپود جانمان نشسته است فرهنگی که نقاط مثبت ومنفی فراوانی دارد .

این روزها خطای سهوی ومی توان به جرأت گفت غیر عمدی عموهای فیتیله ای همه جا بخصوص در فضای مجازی دیده وشنیده می شود . اتفاقی که در هرجامعه وهر فعالیت ادامه داری، امکان وقوع دارد اما همه می دانیم که قابل توجیه نیست .

منطقی ترین کاری که عموهای فیتیله ای وکارگردان ترک زبان آن  ( نمی دانم این آذری زبان از کجا اختراع شده است !) به موقع انجام دادند . اما انگار ما ایرانیان _ اگر نه همه که تعداد زیادی از ما _  با این مفهوم «عذرخواهی» ارتباط برقرار نمی کنیم . عذر خواهی یعنی من به کار، رفتار ویا تصمیم نادرستی که گرفته ام معترفم واز این به بعد می کوشم آن خطا را تکرار نکنم .

 ما آنقدر در دریافت این مفهوم بی تجربه وناشی هستیم که فرد خاطی را به دست کشیدن از فعالیتهایش وامی داریم! انگار خاموش شدن چراغ فعالیت یک فرد یا یک گروه آن هم برای همیشه بیشتر از هرمفهوم دیگری معنای «عذرخواهی » را برای ما ایرانیان معنا می کند ...

جایی نوشته بود رفتار ما با عموهای فیتیله ای نشان می دهد که اگر عمری برای مردم این سرزمین کارکنی، آنها را بخندانی وشاد کنی ودرخدمت آنان باشی حتی اگر ربع قرن طول بکشد با «اولین خطا» چشم به همه خدماتتان خواهند بست وعذرخواهی هم کارساز نخواهد بود ...

ما مشکلات متعدد دیگری هم داریم ، توهین همیشه مستقیم وبا کلام نیست کاش درمورد دیگر توهین ها هم حساس بودیم و کاش اگر توهین کننده از سر عمد به این رفتار دست نمی زد عذرخواهیش را می پذیرفتیم . ما یاد گرفته ایم فقط انتهای رفتار دیگران را مشاهده وتحسین کنیم این که مدیری در کشوری عذرخواهی می کند یک روی سکه است روی دیگر سکه پذیرش این عذرخواهی  به شرط تکرارنشدن آن از سوی مردم است ...

جوک‌ها، مخصوصا جوک‌های سیاه، مثل یک گلوله شلیک شده هستند که توسعه یافتگی هر جامعه‌ای را هدف قرار می‌دهند.
محسن رنانی گفت: "جوک بسازید تا توسعه نیابید"،وی ادامه دادجوک‌ها دو دسته اند؛ سفید و سیاه و طیف بزرگتری از جوک‌ها نیز از لطیفه تا شایعه و برچسب زنی را شامل می‌شوند. جوک‌های سفید همانند موسیقی، شعر و... وارد شده و باعث پیشرفت و جلای یک جامعه می‌شود، اما جوک‌های سیاه دو کار را انجام می‌دهند؛ یا مثل یک گلوله شلیک می‌کنند یا مثل یک سم رسوب کرده و آرام آرم از پای در می‌آورند.
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان ادامه داد: جوک‌های سیاه آرام آرام هویت، غیرت و ارزش‌های کشور را نابود می‌کنند. این جوک‌ها شامل جوک‌های قومیتی، مذهبی و جنسی می‌شوند.
رنانی به کارکردهای جوک اشاره کرد و گفت: اطلاع رسانی، تخلیه روانی و رساندن انتقاد به مسوولان از وضعیت و اوضاعی از کارکردهای یک جوک هستند، اما این جوک‌های سیاه شلیک می‌کنند به توسعه و توسعه کشور را آرام آرام نابود می‌کنند.
وی با بیان اینکه توسعه نیازمند ویژگی‌های خاص خود است، اضافه کرد: انسان‌های دارای اعتماد به نفس، مدیرانی که ریسک پذیر باشند، سرمایه گذاران پر دل و جرات که بتوانند به مدیران اعتماد داشته باشند تا کار پیش برود از ویژگی‌های توسعه است. یعنی اگر اعتماد میان جامعه، مردم، مدیران و دولت از بین برود شکست آن جامعه قطعی خواهد بود. پس جامعه‌ای پیشرفت می کند که میان سرمایه‌دار و مدیرانش اعتماد باشد و ریسک پذیری مدیرانش برای انجام کارهای جدید در بالاترین حد خود باشد.
این استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان افزود: جوک‌های سیاه شخصیت‌ها را ترور می کنند. برای مثال در کشور ما محبوب‌ترین شخصیت فوتبالی کشور یعنی علی دایی ترور شخصیتی می‌شود، اما در انگلستان دیوید بکام به عنوان محبوب‌ترین بازیکن فوتبال آن کشور تکریم می‌شود و از او پول‌های هنگفتی به جیب می‌زنند.
رنانی ادامه داد: اگر می‌بینید در کشور ما زنان کاندیدا نمی‌شوند یا مدیریتی را به دست نمی‌گیرند، اگر می‌بینید قدرت ریسک پذیری پایین است و کسی با کسی تعامل ندارد و مردم از تعامل می‌ترسند، چون همه زیر ذره‌بین هستند و می‌ترسند از اینکه اشتباهی رخ بدهد و بعد آماج حملات جوک و زیر شلیک شایعات کمر راست نکنند.
وی تاکید کرد: اگر جامعه متخصص ساخت جوک‌های سیاه شد باید نگران این جامعه بود زیرا به دست خود مردمانش از توسعه یافتگی باز می‌ماند. جوک سیاه اعتماد به نفس، اتحاد و همبستگی ملی را از بین می‌برد.