این روزها بازار طومارنویسی برای وزیر آموزش وپرورش داغ است از وزیر تازه  انتظار داریم ودارند که اوضاع نابسامان آموزش وپرورش را بسامان کند اورا با وزیر بهداشت ودرمان مقایسه می کنند حتی اخیرا نامه ای را درفضای مجازی دیدم که خطاب به وزیر بهداشت نوشته شده بود اما موضوعش آموزش وپرورش بود نه بهداشت ودرمان .

به باور برخی از ما آنچه در یک وزارتخانه اتفاق می افتد همگی هنر وزیر است  البته تاحد زیادی به وزیربستگی دارد .

از نگاه این افراد عوض شدن وزیر می تواند مشکلات متعدد نظام آموزشی ما را حل کند .

اولین بار وزیر کنونی آموزش وپرورش رادر تابستان 1377 دریک سمینار توجیهی درتهران دیدم وسخنرانی نه چندان جذابش را شنیدیم این را بدان لحاظ گفتم تا میزان ارادتم را به شخص جناب وزیر بیان کرده باشم .

واقعیت این است که آموزش وپرورش کنونی مابامشکلات بسیاری دست به گریبان است:

 ضعف وناکارآمدی نظام آموزشی،بی محتوا بودن کتابهای درسی، سیاست زدگی در انتصابها، ضعف بنیه مالی وزارتخانه، نامناسب بودن توزیع معلمان درگستره جغرافیایی کشور، توزیع نامناسب مدارس دولتی ،شبه دولتی وغیردولتی، کم ارتباط وحتی بی ارتباط بودن آموزش وپرورش باآموزش عالی، ضعف آموزش معلمان، سبقت کمیت برکیفیت، محتوای زیاد کتابهای درسی وعدم نیاز به بسیاری از آموزش های مطرح شده درکتابها ومدارس، نامتناسب بودن همبستگی بین دومقوله ی آموزش وپرورش، تنوع ناموزون مسابقات وبرنامه های پرورشی، بی انگیزه شدن معلمان، ضعف پایه حقوقی معلمان در رشته های مختلف بخصوص رشته هایی که به نوعی باکنکور رابطه ای ندارند، کنکورزدگی مدارس، گسیختگی بین مطالعه کتابهای درسی وغیردرسی، ضعف میزان مطالعه بین معلمان وبالمآل دردانش آموزان ، بی تفاوتی معلمان به سرنوشت نظام آموزشی نسبت به سالهای گذشته ، تغییرات مکرر وبی دلیل نظام آموزشی باتوجه به آماده نبودن ساختارها و... تنها بخشی از این مشکلات است که به ذهن این بنده کمترین رسیده است .

این مشکلات یک شبه وتوسط یک نفر ایجاد نشده اند اینها محصول تفکر، برنامه ریزی، اجرا ودرخواست بسیاری از کسانی است که اکنون خود منتقد نظام آموزشی اند . آموزش وپرورش خروجی قابل قبولی برای جامعه مصرفی ما دارد جامعه به شدت مدرک گرا شده است این که چرا این اتفاق افتاده به عوامل دیگری برمی گردد مثلا به عدم شایسته سالاری واستفاده نکردن از نخبگان درتصمیم گیری ها  اما به هرحال خانواده ها خروجی مدارس را درنمره هایی می بینند که درکارنامه درج شده اند برای بسیاری از خانواده ها فرایند آموزش مهم نیست آنچه برای اینان اهیمت دارد نتیجه است . وآموزش وپرورش درحال راضی کردن این قشر عظیم است به نحوی که با دادن نمرات بی خاصیت وگاه با برگزاری کلاسهای جبرانی وتقویتی به خواسته اولیا جامه عمل می پوشاند . درچنین شرایطی لزومی به تغییر رویکردهای آموزش وپرورش احساس نمی شود اگر هم خانواده یا خانواده هایی از شیوه آموزش درمدارس دولتی سرخورده شوند فرزندشان را به مدارس نمونه دولتی ، شاهد وغیرانتفاعی منتقل می کنند وگمان می برند مشکل رابرطرف کرده اند غافل از آن که در اینگونه مدارس هم به دلیل نظام آموزشی نادرست برون داد آموزشی براساس خواست والدین طراحی می گردد . دریک کلام : کسی با فرایندها کاری ندارد...

دراین اوضاع واحوال وزیر آموزش وپرورش - هرکه باشد- چه می تواند بکند؟ به دنبال حقوق مادی معلمان باشد تا همین آب باریکه به موقع به دستشان برسد؟ مشکل نظام آموزشی عجولانه تغییریافته را حل کند؟به فکر معلمان نداشته ای باشد که اجازه استخدام آنان را ندارد؟مدارس کپری را برچیند؟به کیفیت آموزش وپرورش توجه کند؟با غول کنکور درآویزد؟ ویا...

سخن بسیار است اما به نظر می رسد حل مشکلات آموزش وپرورش به اراده ای فراتراز وزیرآموزش وپرورش مربوط باشد  حل مشکلات نظام آموزشی درایران کنونی ما اراده ای درحد رفع مشکلات درمانی مردم می طلبد درموضوع سلامت اختصاص یارانه از طرف مجلس بود که دولت رامکلف کرد آن را اجراکند.دراین زمینه نقش وزیر بهداشت ، درمان وآموزش پزشکی مهم وغیرقابل انکاراست اما تعیین کننده نیست . آموزش وپرورش به تغییر نگاه مردم ومسئولان نیازمند است نمایندگان مردم درمجلس قانونگذاری باید فراتر از موضوعات دیگر به آموزش وپرورش بیندیشند و کلیت دولت باید بداند هرگونه سهل انگاری ومسامحه درآموزش وپرورش به معنای نابودی عنصرخلاقیت، ابتکار و عدم وجود شهروندانی قانونگرا واجتماعی خواهد بود .

کارآموزش وپرورش با رفتن این وآمدن آن حل نمی شود کما این که درتاریخ 36ساله بعد از انقلاب اسلامی ایران با تغییر 12وزیر آموزش وپرورش، بدون احتساب سرپرستان این وزارتخانه  (میانگین  عمر سه ساله برای هروزیر) مشکلات آموزش وپرورش حل نشده است .

دوستی می گفت برای من مهم این است که این وزیر برکنارشود مشکلات هرچه می خواهد بشود...... گفتم این هم رفتنی است ....اما این خط واین نشان، آموزش وپرورش با رفتن این وآمدن آن اصلاح نخواهد شد.... باید خیلی چیزها تغییر کند تا نیاز به تغییر آموزش وپرورش درمسئولان وکلیت دولت ایجاد گردد... اما اگر با رفتن وزیر جگرت خنک می شود حرفی نیست کورباد چشمی که خنکی جگر تورا نتواند ببیند......