این نوشتار به درخواست تعدادی از خوانندگان حسام سرا ارائه می گردد امیدوارم استفاده لازم را داشته باشد:

هر ساله‌ با فرارسیدن‌ امتحانات‌ پایان سال‌ نوعی‌ اضطراب‌ در دانش‌آموزان ایجاد می‌ شود.  در زمان برگزاری‌ امتحانات‌ خرداد‌، فضایی‌ مملو از اضطراب‌ و ناآرامی‌ در زندگی‌ برخی‌ خانواده‌ها ایجاد می‌شود. اگر چه‌ بیشتر کارشناسان بر لزوم‌ کاهش‌ وغلبه‌ بر اضطراب‌ در دانش‌آموزان تاکید کرده‌ اند در این‌ حال‌ وجود مقادیر اندکی‌ اضطراب‌ را نیز برای امتحان موثر می‌دانند و معتقدند موجب آمادگی‌ برای‌ حضور در امتحان می‌ شود. اما پیش‌ از بررسی‌ علل‌ و راهکارهای‌ علمی‌ برای رفع چنین‌ مشکلی‌ آشنایی با علائم‌ و نشانه‌های‌ بروز این‌ پدیده‌ برای‌ مقابله‌ با آن لازم‌ است.

علائم‌ اضطراب

براساس‌ تحقیقات‌ کارشناسان عوارضی‌ مانند سردرد ‌ تهوع‌ ‌ دل‌ درد‌ نگرانی‌ خمیازه‌های‌ مکرر ‌خستگی‌ و استرس‌ از مهمترین‌ نشانه‌ های‌ اضطراب‌ پیش‌ ازامتحان و اختلال‌ حواس‌ و وحشت‌ ‌ وقفه‌ ذهنی‌ ‌تعریق‌ کف‌ دست‌ و تهوع‌ نیز ازعلائم‌ اضطراب‌ در زمآن حضور در جلسه‌ امتحان است‌ و چنین‌ عوارضی‌ موجب‌ می‌‌شود اکسیژن‌ کافی‌ به‌ مغز نرسد به‌ همین‌ علت‌ خمیازه‌های‌ مداوم‌ ‌ مقدار ذخیره‌ اکسیژن‌ مغز را افزایش‌ می‌ دهد‌.

علل‌ بروز اضطراب‌

دکتر سید حسین‌ سلیمی‌ که‌ درباره‌ مشکلات‌ یادگیری‌ و مسائل‌ آموزشی‌ دانش‌آموزان تحقیقات‌ گسترده‌ ای‌ انجام‌ داده‌ است با اشاره‌ به‌ اینکه‌ بروز اضطراب‌ در دانش‌آموزان‌ ناشی‌ از عملکرد و شیوه‌های‌ آموزشی‌ معلمان وآموزشگاه‌هاست‌ ‌گفت‌ سرزنش‌ و توبیخ‌ فراگیر معلمان‌ زمینه‌ اضطراب‌ و ترس‌ را در دانش‌آموزان‌ تقویت‌ می‌ کند‌.

وی‌ افزود‌ ویژگی‌ های‌ خاص‌ امتحان مانند رسمی‌ بودن‌ محیط آزمون‌، ‌محدودیت‌ زمانی‌ و نظارت‌ دقیق‌ آموزشی‌ نیز ازعوامل‌ ایجاد و افزایش‌ اضطراب‌ است‌‌. این‌ کارشناس‌ با بیان این‌ که‌ بروز اضطراب‌ امتحان در دانش‌آموزان قوی‌ نیزممکن‌ است‌ روی‌ دهد،‌ افزود ‌درهر حال‌ علت‌ اصلی‌ بروز اضطراب‌ غیرعادی‌  ناشی‌ از آماده نبودن‌ برای‌ حضور در جلسه‌ امتحان و یادگیری‌ ضعیف‌ تکالیف‌ آموزشی‌ است‌‌.

دکتر سلیمی‌ گفت‌: حاضر شدن‌ کمی‌ زودتر از آغاز امتحان در جلسه‌ آزمون‌، حفظ اعتماد به‌ نفس‌، مرور یادداشت‌ها و نکات‌ اصلی‌ ‌آمادگی‌ برای‌ امتحان را افزایش‌ می‌ دهد و از بروز اضطراب‌ جلوگیری‌ می‌ کند‌.

شهروز آقاپور کارشناس‌ مسائل‌ آموزشی‌ نیز بروز اضطراب‌ امتحان را ناشی‌ ازعوامل‌ فردی‌ و شخصیتی‌ دانش‌آموزان به‌ ویژه‌ میزان اعتماد به‌ نفس‌ هوش‌ و تمرکز آنان متغیر دانست‌ و گفت‌:‌ عوامل‌ آموزشگاهی‌ و اجتماعی‌ مانند انتظارات‌ معلمان، رقابت‌ ‌ نظام‌ آموزشی‌ حاکم‌ بر مدارس، ‌‌نوع‌ مدارس‌ و مدرک‌ گرایی‌ در ایجاد و بروز اضطراب‌ امتحان موثر است.‌‌

کارشناسان مسائل‌ آموزشی‌ برای‌ پیشگیری‌ از بروزاضطراب‌ امتحان راهکارهای‌ موثری‌ را به‌ شرح‌ ذیل‌ توصیه‌ کرده‌ اند:

1) ارزیابی‌ واقع بینانه‌ و بدون‌ اغراق‌ از امتحان و اجتناب‌ از توجه‌ بیش از حد به‌ اضطراب.

‌2) اعمال‌ رفتارهای‌ سازنده‌ مانند مشورت‌ و تمرین‌.
3) ‌القائ‌ شایستگی‌ به‌ دانش‌آموزانبرای‌ غلبه‌ بر امتحان.
4) رفع محرک‌ های‌ نامطلوب‌ و استرس‌ زا مانند احساس‌ گناه‌، ناامنی‌ و ترس‌ ازگرفتن‌ نمره‌ پایین‌.‌

رفتار دانش‌آموزان درجلسه‌ امتحان چگونه‌ باید باشد ؟

دکتر سلیمی‌ از کارشناسان آموزش‌ برای‌ کاهش‌ اضطراب‌ در زمان دادن‌ امتحان به‌ راهکارهایی‌ اعتقاد دارد که‌ عبارتند از: 

• جواب‌ دادن‌ را از سوالهای‌ آسان آغاز کنید.
• ‌قبل‌ از نوشتن‌ فکر کنید تا بتوانید منظم‌ به‌ سوال‌ جواب‌ دهید.
• ‌زمان پاسخگویی‌ به‌ سوالات‌ را تنظیم‌ کنید.

 تغذیه‌ مناسب‌ در ایام‌ امتحانات‌

متخصصان تغذیه‌ برای‌ کاهش‌ اضطراب‌ امتحان نیز راهکارهایی‌ ارائه‌ کرده‌اند که‌ همه‌ آنها معتقدند شب‌ امتحان باید غذاهای‌ سبک‌ خورد اما وارد شدن‌ به‌ جلسه‌ امتحان با شکم‌ خالی‌ را نیز کاملا نادرست‌ می‌دانند. ‌

به‌ اعتقاد کارشناسان تغذیه‌‌ از انجایی‌ که‌ کاهش‌ تمرکز در افراد مضطرب‌‌ موجب‌ کاهش‌ قند خون‌ می‌ شود، لذا خوردن‌ خرما ‌کششمش‌‌ انجیرعسل‌ و مانند آن مفید است‌.
ویتامین‌های‌ گروه‌ نیز اضطراب‌ را کاهش‌ می‌ دهد که‌ برای‌ تامین‌ آن می‌ توان از میوه‌ و سبزی‌ استفاده‌ کرد.

پیشنهادهایی‌ برای‌ کاهش‌ اضطراب‌ امتحان

خانم‌ فرخیان از کارشناسان علوم‌ آموزشی‌ معتقد است‌‌ کاهش‌ اضطراب‌ امتحان فقط با مشارکت‌ معلمان و والدین‌ و خواست‌ و اراده‌ خود فرد امکان پذیراست. به‌ همین‌ جهت‌ پیشنهادهایی‌ برای‌ کاهش‌ میزان اضطراب‌ امتحان داده‌ که‌ درذیل‌ آمده‌ است‌:

1) معلمان به‌ دانش‌آموزان بیاموزند که‌ شبهای‌ امتحان‌ زمان یادگیری‌ دروس‌ نیست‌ و در این‌ شبها فقط باید به‌ مرور درسها پرداخت‌‌ باید معلمان و مشاوران مدارس‌ روشهای‌ صحیح‌ مطالعه‌ و برنامه‌ریزی‌ درسی‌ را به‌ دانش‌آموزان بیاموزند.‌ مثلا مدتی‌ که‌ مانده‌ به‌ روز امتحان‌ کتاب‌ درسی‌ را به‌ چند قسمت‌ تقسیم‌ کنند وهر روز قسمتی‌ ازآن را بیاموزند و آموخته‌های‌ خود را در جایی‌ یادداشت‌ کنند تا در فرصتهای‌ مختلف‌ بتوانند آنها را مرورکنند.

2) معلمان باید محیط مساعد وآرامی‌ برای‌ دانش‌آموزان در جلسه‌ امتحان فراهم‌ کنند و در ابتدای‌ جلسه‌ امتحان‌ راهنمایی‌ و توضیح‌ کافی‌ پیرامون‌ آن آزمون‌ بدهند.
‌

3) والدین‌ باید انتظارات‌ و توقعات‌ خود را با علایق‌ و استعدادهای‌ کودکان هماهنگ‌ سازند و همچنین‌ باید نقاط قوت‌ و استعدادهای‌ فرزندان خود را بشناسند و آنها را تایید و تقویت‌ کنند‌.

4) والدین‌ باید از مقایسه‌ فرزندان خود با یکدیگر و با دیگرآن پرهیز کنند‌.

5) هنگام‌ امتحانات‌‌ دانش‌آموزان نیاز به‌ حمایت‌ عاطفی‌ و اطمینان بخشی‌ بیشتری‌ دارند.

6) والدین‌ باید از توقعات‌ بیجا و فشار بیش‌ از حد برای‌ مطالعه دانش‌آموز خودداری‌ کنند در صورتی‌ که‌ دانش‌آموز از موفقیت‌ در یکی‌ از امتحانات‌ رضایت‌ خاطر نداشت‌‌ والدین‌ او را حمایت‌ و از سرزنش‌ او خودداری کنند‌.

7) همچنین‌ والدین‌ باید به‌ استراحت‌ و خواب‌ دانش‌آموزان توجه‌ کافی‌ داشته‌ باشند و حتی‌ المقدور برای‌ صبح‌ امتحان‌ صبحانه‌ مناسبی‌ آماده کنند و به‌ هیچ‌ وجه‌ آنها را گرسنه‌ به‌ جلسه‌ امتحان نفرستند‌.

8) محیط خانواده‌ باید دور از تنشهای‌ عاطفی‌ و مشاجره‌ باشد و محیط فیزیکی آرام‌ و بی‌ سر و صدایی‌ برای‌ مطالعه‌ دانش‌آموزان فراهم‌ شود‌. 

9)اگر دانش‌آموز بیاموزد که‌ در همه‌ موقعیتهای‌ حساس‌ زندگی‌ به‌ خداوند تکیه‌ کند‌ آرامش‌ بیشتری‌ خواهد داشت‌ آموختن‌ دعا یا سورهای‌ کوتاه‌ از قرآن‌ به‌ کاهش‌ اضطراب‌ دانش‌آموز کمک‌ می‌کند‌.

10) در مورد اضطراب‌های‌ شدید و ناتوان کننده‌ باید به‌ افراد متخصص‌ و مشاوران با تجربه‌ رجوع‌ کرد‌.

همشهری آنلاین

اضطراب امتحان و راههای مقابله با آن

دکتر سید حسین سلیمی

اضطراب ( Anxiety ) بطور کلی عبارت از احساسی نافذ و ناخوشایند است که با نشانه هایی از قبیل تنش ، وحشت ، دلهره و بیم و فاجعه ای در حال وقوع همراه است ،

در مقابل ترس ( Fear ) واکنشی است که نسبت به یک خطر حاضر و مشخص دیده می شود اضطراب واکنشی است که نسبت به یک تهدید نامشخص و ناشناخته آشکار می شود و می تواند از کشمکش های درونی ( Internal Conflicts)  ، احساس عدم امنیت ( Insecurity Feeling ) یا تکانش های ممنوعه ( Forbidden Impulses  ) ، ناشی شود . در هر دو حالت ترس و اضطراب امتحان ( Test Anxiety )  نوعی اضطراب است که همراه با ترس مربوط به عدم توانمندی در عملکرد مربوط به یک وظیفه آشکار می شود . این حالت نوعی از اضطراب عملکرد

( Performance Anxiety ) تلقی می شود و به تمایل و آمادگی به مضطرب شدن اشاره دارد که ناشی از عوامل مداخله کننده محیطی است ( کریسنی ، 1999 )

اضطراب تحصیلی چگونه ایجاد می شود ؟

ترس و اضطراب فراگیران بطور معمول از طریق وظایف آموزشی ، معلمان و یا آموزشگاه شرطی شده و یاد گرفته می شود . برای مثال سرزنش و توبیخ فراگیر توسط معلم به دلیل کیفیت ضعیف فعالیتهای آموزشی فراگیر ، ممکن است اضطراب و ترس را در فرد آشکار سازد . در این حالت فراگیر بیقرار شده و دچار تنش می گردد ، عرق می کند و ضربان قلب او افزایش می یابد . این حالت در صورت تکرار و شرطی شدن به دیگر موارد و حیطه های فعالیت آموزشی فرد کشانده می شود . بر این اساس می توان انتظار داشت که فراگیر در شرایط مشابه پاسخ مشابهی را از خود بروز دهد که در این حالت می توان رفتار توام با ترس و اضطراب را برای فراگیر پیش بینی نمود . امتحان نیز به دلیل ویژگی های خاص خود از جمله ارزیابی فعالیت آموزشی ، محیط رسمی و خاص ، محدودیت زمانی و نظارت دقیق آموزشی بطور کلی برای فراگیران اضطراب زا است . افزون بر آن توانمندیهای شناختی و عملی فراگیران با توجه به میزان اضطراب موثر واقع شود .

اضطراب تحصیلی چگونه در عملکرد مداخله می کند ؟

چنانچه اضطراب بیش از حد شدت یابد ، موجب می گردد تا فراگیران از توجه مستقیم به وظایف دور شوند و اضطراب عملکرد یا تحصیلی در آنان آشکار گردد . به علاوه برخی از رفتارهای فراگیران موجب می شود تا ناآرامی در آنها افزایش یابد . برخی فراگیران با توجه مداوم به حواس پرتی و ناراحتی خود ، اضطراب خود را تشدید می کنند و به انتقاد از خود می پردازند . آثار چنین اضطرابی به کاهش و تضعیف حافظه و توانمندیهای شناختی منجر شده و بر وظایف تحصیلی و آموزشی مسلط می گردد . بطور کلی ادراکات فرد ، تشدید کننده اضطراب تلقی

 می شوند . حتی این امکان وجود دارد که فراگیر به دلیل اشتغال فکری مبنی بر عملکرد خوب ، فرآیند تفکری خود را آسیب بزند و عملکرد خود را  تضعیف نماید . چنین سیکل معیوبی

( Vicious Circle ) نگرانی را افزایش می دهد و فرآیند های شناختی و حافظه فرد را چند برابر دچار مشکل می کند .

مهارتهای مقابله با اضطراب امتحان

روشها و برنامه های متعددی برای کمک به فراگیران در غلبه بر اضطراب امتحان پیشنهاد شده است که ابعاد مختلف فعالیت آموزشی را مورد توجه قرار می دهند .

1 ) یادگیری و مطالعه صحیح

فقدان آمادگی برای امتحان و یادگیری ضعیف تکالیف آموزشی از عوامل اصلی اضطراب امتحان بشمار می روند . روشهای صحیح مطالعه و آمادگی مناسب برای یادگیری در کاهش اضطراب به میزان زیادی موثر است . یادگیری مفید و مطالعه صحیح بطور کلی با عوامل متعددی همبستگی دارند . تنظیم وقت مناسب ، اندیشیدن قبل از مطالعه ، مدت مطالعه و محیط یادگیری در آماده سازی فرد برای یادگیری موثر ، دارای اهمیت است . انگیزه و علاقه به مطالعه ، شروع مطالعه از قسمتهای آسان و جالب ، مرور مطالب ، تفکر در مفاهیم و بسط انها ، بحث و ربط منطقی ، طبقه بندی و استفاده از تصاویر ، جداول و نمودارها ، درخواست کمک از دیگران و تمرین ، از دیگر مواردی هستند که موجب یادگیری صحیح می شوند و از این طریق کاهش اضطراب را به دنبال خواهند داشت .

2 ) هدایت و مهارت معلم

بخشی از اضطراب فراگیران می تواند با هدایت و مهارت معلم کاهش یابد و یا از بین برود . معلم باید به فراگیران خود این امکان و فرصت را بدهد که در مورد موضوعات درسی تفکر نمایند و در صورت نیاز به بحث و پرسش بپردازند . خوب شنیدن و خوب دیدن در کلاس و فعالیت های آموزشی عامل مهمی در ادراک و یادگیری موثر بشمار می رود . به عبارت دیگر برای تمرکز فراگیران بر موضوع درسی ، معلم بایستی محیطی آرام و مناسب را فراهم آورد و اجازه ندهد که دانش آموزان با رویاهای روزانه ( Daydreaming ) خود مشغول شوند . کمک به فراگیری در تنظیم اهداف و برنامه های آموزشی نیز از دیگر فعالیتهای موثر معلم بشمار می رود . معلم بایستی عادات مناسب و موثر را به منظور یادگیری و فهم بهتر مطالب به فراگیران آموزش دهد . به عبارت دیگر پذیرفتن مسئولیت برای موفقیت تحصیلی از طریق تصمیم گیری در مورد امکانات ، زمان و اتکاء به توانمندی های فردی ، انجام حداکثر تلاش و کوشش ، کمک و مشاوره گرفتن از دیگران به هنگام مشکلات آموزشی و بحث و تفکر در مورد موضوعات یاد گرفته شده از عادت مناسب بشمار می روند .

3 ) آمادگی برای امتحان

مطالعه با توجه به اصل صحیح یادگیری بهترین راه آماده سازی برای امتحان بشمار می رود . افرادی که خود را برای امتحان تشریحی آماده می کنند ، امکان موفقیت بیشتری در امتحانات ( تشریحی و یا چهار گزینه ای ) دارند . در آماده سازی برای امتحان تشریحی نه تنها نکات اصلی یاد گرفته می شوند ، بلکه روابط منطقی بین اصول ، بخوبی ادراک می شوند . مطالعه در شب قبل از امتحان به علل مختلف از جمله افزایش نگرانی و اضطراب ، مطالعه فشرده ، ناتمام ماندن موضوع و شتاب زدگی می تواند نتایج منفی را به دنبال داشته باشد . استراحت و خواب کافی از توصیه های اصلی جهت کاهش اضطراب در شب قبل از امتحان است . حاضر شدن کمی زودتر از زمان امتحان در محل امتحان ، حفظ اعتماد و اطمینان و آرامش در کاهش اضطراب نیز موثر است . مرور یادداشتها و نکات اصلی ، آمادگی را بر امتحان را افزایش می دهد . با شکم خالی به جلسه امتحان نباید وارد شد . مصرف میوه های تازه و سبزیجات ، تنش امتحان را کاهش می دهند .

4 ) رفتار در جلسه امتحان

در امتحان تشریحی قبل از شروع به نوشتن ، تمام سوالها را بخوانید ؛ زیر عبارات « تعریف کنید ، مقایسه کنید ، توضیح دهید ، تشریح نمایید و یا بحث کنید » ، خط بکشید ، ایده و پاسخهای خود را برای هر سوال در برگه چرک نویس بطور خلاصه یادداشت کنید . جواب دادن را از سوال آسان شروع کنید . فهرست کوتاه و خلاصه ای از رئوس مطالب مربوط به هر سوال را تهیه کنید . چنانچه در حین جواب دادن به سوال ، نکات خاصی از دیگر سوالات به ذهنتان خطور کرد ، آن را یادداشت کنید . با این کار پاسخهای شما کامل تر می شود و تا حد زیادی اضطراب شما کاهش می یابد . قبل از نوشتن فکر کنید و سعی کنید تا پاسخ خود را تنظیم کنید . پاسخ روشن و مشخص را برای سوال ارائه کنید و در آن به حیطه های مختلف موضوع بپردازید . اطلاعات جزیی و کلی را در نظر بگیرید و بطور طبقه بندی شده آنها را بنویسید . زمان پاسخ گویی به سوالات را تنظیم کنید و برای هر سوال زمان مناسبی در نظر بگیرید ؛ به علاوه برای مرور پاسخها فرصتی باقی بگذارید و در صورت امکان به تکمیل و توضیح بیشتر پاسخ شما ناقص باشد ، مگر در مواردی که به غلط بودن پاسخ شما ناقص باشد ، مگر در مواردی که به غلط بودن پاسخ خود اطمینان کامل داشته باشید . در پاسخ به سوالات سعی کنید لغات و اصطلاحات ویژه رایج در موضوع را در پاسخهای خود بکار ببرید و تلاش کنید تا اصطلاحات هر درس را یاد بگیرید . رعایت املاء صحیح به خط خوانا و علامت گذاری مناسب در بررسی و ارائه بهتر پاسخ ، مفید است .www.zibaweb.com

در مورد سوالات حل مساله ، ابتدا از خود سه سوال زیر را بپرسید :

1-  از شما چه خواسته شده و چه چیزی را باید بیابید ؟

2-  برای یافتن حل مساله به دانستن چه چیزهایی نیاز دارید ؟

3-  در صورت مساله چه اطلاعات و داده هایی وجود دارند که می تواند در جستجوی شما موثر باشد ؟

پس از انجام این فرآیند به حل مساله اقدام کنید . بطور کلی افراد موفق در حل مسئله دارای ویژگی های زیر هستند :

1- نگرش مثبت : آنها معتقدند که مسایل با دقت پشتکار و تحلیل حل می شوند و پاسخهای سریع و شتاب زده براساس دانش قبلی راه حل مناسبی نیست .

2- توجه و دقت : آنها مساله را به منظور درک بهتر آن چندین بار می خوانند ؛ سپس قضاوت و نتیجه گیری خود را مرور می کند و از حدس زدن اجتناب و در نهایت کار خود را باز بینی می کنند .

3- طراحی روش : این عده کار خود را به بخشهای مختلف تقسیم کرده و آن را گام به گام حل می کنند . این فرآیند از آسانترین گام آغاز می شود .

4-  تمرکز : این عده انرژی خود را از طریق گفتگو با خود ، در مورد آنچه انجام می دهند ، خلق تصاویر ذهنی ، ربط دادن آن با تجارب مشابه ، محاسبه و ترسیم تصاویر برای حل مساله بکار می گیرند .

امتحان گزینه ای

در سوالات گزینه ای همیشه توجه داشته باشید که سوالات را سوء تعبیر نکنید ، به آنها چیزی اضافه نکنید ، کلمه ای را حذف نکنید و متوجه کلمات دو پهلو باشید . نکته اصلی بدنه سوال مد نظر قرار دهید . به واژه های کمک کننده مانند « همیشه ، هرگز ، هیچگاه ، به جز ، اغلب موارد و بندرت » توجه کنید و در صورت امکان ، زیر آنها خط بکشید . زمان امتحان را در نظر بگیرید و وقت خود را در پاسخ به سوالاتی که نمی دانید ، هدر ندهید . نمره منفی برای انتخاب گزینه غلط را در نظر بگیرید . پاسخ اول خود را عوض نکنید مگر در مواردی که نسبت به غلط بودن آن اطمینان کامل دارید . در مواردی که پاسخ صحیح را نمی دانید ، به توصیه های زیر عمل کنید : بطور کلی گزینه طولانی می تواند نشانه پاسخ صحیح باشد . اگر دو گزینه مشابه هم هستند ، هیچکدام را انتخاب نکنید . اگر گزینه ها متضاد هم هستند یکی از آنها را انتخاب کنید . گزینه کلی تر در اغلب موارد پاسخ صحیح است.

امتحان شفاهی

امتحان شفاهی فرصتی برای شماست که دانش ، توانایی ارائه و مهارت بیان خود را آشکار سازید . به علاوه در این موقعیت توانایی در برقراری ارتباط مشخص می شود . امتحان شفاهی همچنین می تواند تمرینی برای مصاحبه های شغلی و استخدامی باشد . امتحان می تواند بصورت رسمی یا غیر رسمی انجام بگیرید ، اما بهتر است تمام امتحانات شفاهی را به منزله امتحان رسمی در نظر بگیرید تا از اثرات مثبت آن بهره مند شوید . در امتحان شفاهی بایستی بطور دقیق به سوال گوش فرا داد و بطور مستقیم و مشخص پاسخ دهید . در امتحان شفاهی رسم دقت و پاسخ گویی روشن و مشخص شما بیشتر مد نظر است زیرا ارزیابی براساس پاسخگویی منظم و دقیق شما صورت می گیرد ، در حالیکه در امتحان شفاهی غیر رسمی این ویژگی کمتر رعایت می شود و پاسخهای شما می تواند طولانی تر باشد . در این حالت ارزیابی بیشتر ذهنی است . برای آمادگی در امتحان شفاهی توصیه می شود موارد زیر مد نظر قرار گیرد :

1- از معلم بپرسید که موضوع امتحان چیست ؟

2- برای امتحان شفاهی مطالعه ضروری است زیرا که با نداشتن مطالعه نتیجه مثبتی نمی گیرید .

3- سوالاتی را که انتظار می رود پرسش شوند ، بنویسید و سپس پاسخهای آن را مورد بحث قرار دهید .

4- در مکان شبیه به مکان امتحان تمرین کنید و روش و حالت پاسخگویی خود را ارزیابی کنید

برگرفته از سایت زیبا وب